ที่ดินตาบอดกับทางจำเป็น กฎหมายที่ดินที่เจ้าของที่ดินควรรู้
ที่ดินตาบอดหรือที่ดินที่ไม่มีทางออกสู่สาธารณะเป็นปัญหาที่คนเป็นเจ้าของที่ดินนั้นคงหนักใจ เพราะจะขายทิ้งก็คงได้ราคาไม่ดี หรือจะสร้างบ้านเองก็ต้องเจอกับปัญหาที่ตามมาจากที่ดินที่ไม่มีทางเชื่อมต่อไปสู่ทางสาธารณะ
ดังนั้นสำหรับใครที่กำลังเจอปัญหานี้ ในอดีตหากที่ดินที่เราครอบครองเป็นที่ดินตาบอดก็มักมีการพูดคุยกับเจ้าของที่ดินข้างเคียงเพื่อขอทำถนนออกไปสู่ทางสาธารณะได้ เนื่องจากคนยุคเก่าอยู่อาศัยกันแบบน้ำพึ่งเรือเสือพึ่งป่าถ้อยทีถ้อยอาศัยกัน แต่ในปัจจุบันที่ดินที่ไม่มีทางออก และจะใช้วิธีแก้ปัญหาโดยการเข้าไปพูดคุยขออนุญาตทำทางออก เหมือนสมัยก่อนคงไม่ได้แล้ว การอ้างอิงเรื่องกฎหมายและสิทธิจึงเป็นเรื่องจำเป็นมากที่จะต้องรู้ไว้ โดยเฉพาะในเรื่องของกฎหมายที่ดินตาบอด หรือ การขอ “ทางจำเป็น” เพื่อให้ที่ดินตาบอดสามารถมีทางออกไปสู่ถนนสาธารณะได้
ทางจำเป็นตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
ที่ดินที่ถูกที่ดินแปลงอื่นล้มเอาไว้จนไม่มีทางออกสู่สาธารณะ สามารถทำทางผ่านที่ดินแปลงที่ล้อมอยู่ออกไปสู่ทางสาธารณะ การจะขอทางผ่านไปสู่สถานที่หรือทางอย่างอื่น นอกจากทางสาธารณะ ไม่สามารถทำได้ ตามกฎหมายจะใช้ทางผ่านออกไปสู่สาธารณะ โดยคำนึงถึงที่ดินที่ล้อมอยู่ให้มีความเสียหายน้อยที่สุด หากที่ดินตาบอดมีทางออกสู่ทางสาธารณะได้ แต่เส้นทางนั้นเป็นสระ บ่อ บึง คลอง ทะเล หรือ ทางชั้น สามารถขอทางจำเป็นเพื่อออกสู่ถนนสาธารณะได้
ทั้งนี้การได้มาซึ่งสิทธิใช้ทางจำเป็น ไม่จำเป็นต้องมีนิติกรรมหรือทำสัญญาระหว่างเจ้าของที่ดินที่ล้อมที่ดินตาบอดเอาไว้ เนื่องจากเป็นสิทธิที่เจ้าของที่ดินที่ไม่มีทางเข้าออกควรได้ตามกฎหมายที่ดินตาบอด แต่ทั้งนี้เจ้าของที่ดินตาบอดจะต้องมีค่าทดแทนให้กับเจ้าของที่ดินที่ล้อมอยู่ด้วยจากการที่เจ้าของที่ดินตาบอดจำเป็นต้องสร้างทางผ่านและก่อให้เกิดความเสียหายบนที่ดินของผู้อื่น โดยค่าทดแทนจะอยู่ที่การประเมินของเจ้าหน้าที่พนักงานหรือตามตกลงของเจ้าของที่ทั้ง 2 ซึ่งจะจ่ายเป็นเงินค่าเช่ารายเดือน รายปี หรือจะเป็นเงินก้อนก็ได้แล้วแต่ตกลง
แต่ถึงอย่างไรก็ตามการได้มาซึ่งสิทธิทางจำเป็นนั้น ทางกฎหมายได้มีการกำหนดวิธีการทำทางผ่านให้มีขนาดเพียงพอต่อความจำเป็นของผู้ผ่านเท่านั้น หากเจ้าของที่ดินตาบอดไม่มีความจำเป็นต้องใช้รถอาจมีการขอสิทธิทางจำเป็นเป็นเส้นทางไม่กว้างมากแต่สามารถเดินเข้าออกได้ หรือถ้าจำเป็นต้องใช้รถยนต์ก็สามารถขอสิทธิทางจำเป็นให้รถยนต์สามารถผ่านได้เช่นกัน โดยสามารถสร้างถนนไปสู่ทางสาธารณะได้มากสุดไม่เกิน 8 เมตร
นอกจากนั้นทางจำเป็นในแง่ของกฎหมายก็ไม่ได้จำกัดเฉพาะทางจำเป็นบนบกเท่านั้น หากเจ้าของที่ดินตาบอดไม่มีความจำเป็นต้องเดินเท้า หรือ ขับรถยนต์ไปสู่ทางสาธารณะ แต่ต้องใช้ยานพาหนะทางน้ำก็สามารถใช้สิทธิทางจำเป็นขุดคูเพื่อให้เรือสามารถออกไปสู่ทางสาธารณะที่เป็นคลองหรือแม่น้ำได้ แต่ทั้งนี้เจ้าของที่ดินตาบอดจะต้องเลือกทางออกสาธารณะไปยังทางใดทางหนึ่งเท่านั้น ไม่ใช่ว่าจะขอทางจำเป็นออกไปสู่ทางสาธารณะทั้งทางน้ำและทางบกพร้อม ๆ กัน
สุดท้ายนี้สำหรับใครที่มีที่ดินตาบอดแล้วสามารถขอสิทธิทางจำเป็นให้มีถนนผ่านไปสู่ทางสาธารณะได้แล้ว เกิดในอนาคตอยากแบ่งที่ดินออกเป็นส่วน ๆ เพื่อขาย ขอให้คำนึงไว้ว่าที่ดินที่แบ่งออกมาขายหากเป็นที่ดินแปลงที่อยู่ด้านในและไม่มีทางเข้าออกสู่ถนนสาธารณะ เมื่อขายไปแล้วเจ้าของที่ดินหรือผู้ซื้อนั้นมีสิทธิที่จะเดินผ่านที่ดินของผู้ขายไปสู่ทางสาะรณะได้โดยไม่ต้องเสียค่าทดแทนใด ๆ เลยตามกฎหมาย
..........
*** ขายฝากอสังหาริมทรัพย์ ทั่วประเทศ ผ่าน ดีแอสเซ็ท ดอกเบี้ยต่ำที่สุด 0.69% ต่อเดือน เงินด่วน วงเงินสูง อนุมัติเร็ว ไม่เช็คเครดิตบูโร ไม่เช็คสถานะทางการเงิน ถูกต้องตามกฎหมายขายฝาก***
บริษัท ดีแอสเซ็ท เอเชีย
"จับคู่ และคัดสรร ขายฝาก แบบครบวงจร"
โทร: 065-955-2532 , 02-408-3827
www.dasset.asia
